Son İzlediklerim

Shutter Island (Zindan Adası)

2010 yapımı Martin Scorsese filmi. Dennis Lehane'nin Shutter Island adlı romanından beyaz perdeye uyarlanmıştır. Leonardo DiCaprio, Mark Ruffalo, Ben Kingsley ve Michelle Williams'ın filmin oyuncu kadrosunda bulunmaktadır.

1954'te, ABD'li Marshal Edward "Teddy" Daniels ve yeni ortağı Chuck Aule, üç çocuğunu boğarak öldüren Rachel Solando'nun kaybolmasını araştırmak üzere Boston Limanı'ndaki Shutter Island'da bulunan suçlular için Ashecliffe Hastanesi'ne giderler.

Cinderella Man

2005 yapımı bir Amerikan biyografik drama filmidir. Başrollerinde Russell Crowe ve Renee Zellweger'in yer aldığı filmin yönetmeni Ron Howard'dır.

Cinderella Man lakabıyla tanınan ünlü boksör James J. Braddock'un gerçek yaşam öyküsüne dayanan film, Braddock ve ailesinin ABD'deki Büyük Ekonomik Kriz yıllarında yaşadıkları sıkıntılı yılları ve verdikleri büyük yaşam mücadelesini konu ediniyor.

Misconduct  (Hesaplaşma)

2016 ABD yapımı gerilim-drama filmi. Shintaro Shimosawa yönettiği filmin oyuncu kadrosunda Josh Duhamel, Anthony Hopkins, Al Pacino gibi güçlü isimler yer alıyor. İdealleri olan çalışkan genç bir avukat'ın çok büyük bir ilaç firmasına açılmış bir davanın avukatlığını üstlenme cürretini gösterdikten sonra genç avukat kendini çıkamayacağı büyük çıkmazın içinde bulacaktır bu çıkmaz yol kendini yolsuzluklara bulaşmış ve şantajlar yapılan biri olarak bulacaktır.

Righteous Kill  (Orijinal Cinayetler)

 İyi filmdi.

1995 yılında çekilen Michael Mann filmi Heat setinde araları bozulduğu söylenen ve çekimler boyunca son sahne dışında aynı karede göremediğimiz iki usta aktör Robert de Niro ve Al Pacino’nun yan yana oynadığı ilk film.

Hücre 211 (Celda 211)

 İyi filmdi.

2009 yapımı İspanyol hapishane filmi. Yönetmenliğini Daniel Monzón yaparken başrollerini Luis Tosar ve Alberto Ammann üstlenmiştir.

Alberto Ammann'ın canlandırdığı Juan Oliver karakteri hapishanede işbaşı yapacaktır. Hapishaneyi tanımak için bir gün önceden hapishaneye gider. Hapishanede tadilat vardır, diğer gardiyanlar Juan'ı hapishanedeki en tehlikeli bölüme getirdikleri sırada tadilatın yapıldığı yerden bir taş parçası Juan'ın başına düşer ve Juan bayılır. Gardiyanlar Juan'ı 211 numaralı hücreye bırakırlar ve yardım çağırmaya giderler. Bu sırada hapishanenin en tehliekli suçlusu, Luis Tosar tarafından canlandırılan Malamadre hücresinden kaçar ve isyan başlatır. Juan'ın bulunduğu bölümde bütün hücrelerin kapıları serbest kalır. En azılı suçlular bir anda hapishanede özgür kalır.

Knives Out (Bıçaklar Çekildi)

  Vakit geçirmek için iyi.

Bıçaklar Çekildi, Rian Johnson’nun yazıp yönettiği, başrollerini Daniel Craig, Chris Evans, Ana de Armas, Jamie Lee Curtis, Michael Shannon, Don Johnson, Toni Collette, Lakeith Stanfield, Katherine Langford, Jaeden Martell ve Christopher Plummer'un paylaştığı Amerikan polisiye-komedi filmidir.

Ünlü bir suç romanı yazarı olan Harlan Thrombey, 85. yaş gününde evinde ölü bulunur. Meraklı bir araştırmacı dedektif olan Benoit Blanc, gizli bir şekilde cinayet araştırmasında yer almaya başlar. Harlan Thrombey'nin ailesine soruşturma için başvurulur, ancak aile tam anlamıyla hiçbir işe yaramazdır. Blanc, tüm bu yüzeyde görünenlerin altını kazımak ve tüm yalanları ortaya çıkararak Thrombey'nin ölümünün ardındaki gerçeği bulmak için zorlu bir mücadeleye girişir. Dedektif, araştırmasını ilerlettikçe, saklı kalan birçok gerçek ortaya çıkar.

 

Coach Carter (Koç Carter)

Bildiğimiz okul hikayesi. Vakit geçirmek için iyi.

Samuel L. Jackson'ın başrol oynadığı ve Thomas Carter'ın yönettiği 2005 yapımı Amerikan biyografik spor drama filmi. 1999'da yenilgisiz lise basketbol takımını zayıf akademik sonuçlar nedeniyle askıya alarak manşetlere çıkan Richmond Lisesi basketbol koçu Ken Carter'ın gerçek hikayesine dayanır.  Senaryo John Gatins ve Mark Schwahn tarafından ortaklaşa yazılmıştır. Oyuncu kadrosunda Rob Brown, Channing Tatum, Debbi Morgan, Robert Ri'chard ve şarkıcı Ashanti yer alıyor.

 

Zero Contact (Sıfır Temas)

 Mesaj adlı filmi ararken karşılaşıp Anthony Hopkins var diye izlediğim film. Işınlanma ile ilgili konuştuktan sonra karşıma çıkması da ilginç bir tesadüf. Daha iyi işlenebilir bir konu aslında.

Rick Dugdale'in yönettiği ve Anthony Hopkins'in başrol oynadığı 2021 yapımı bir Amerikan gerilim filmidir. Vuele adlı değiştirilemez token platformu aracılığıyla yayınlanan ilk uzun metrajlı filmdi.

Zero Contact, dünyanın dört bir yanında yer alan ve yalnızca merhum kurucu ve teknoloji devi Finley Hart'a olan bağlılıklarıyla birbileriyle bağlantılı olan beş kişiye odaklanıyor. Grup, Hart'ın en gizli icadı olan insanlığın sorunlarına çözüm olacak ya da dünyadaki yaşamın sonu olabilecek bir makineyi kapatmak için birlikte çalışmaya zorlanır.

 

Contratiempo (Görünmeyen Misafir)

Oriol Paulo'nun yazıp yönettiği 2016 tarihli İspanya yapımı gizem ve gerilim filmidir. Filmin üç farklı dilde uyarlaması yapılmıştır.

Adrian Doria kariyerinde hızla yükselen bir iş adamıdır. Evli bir adam olan Adrian, fotoğrafçı olan sevgilisi Laura’yı öldürmekle suçlanmaktadır. Adrian, kendisine güvenilir bir savunma yaratmak için tanık hazırlama ve adli bildirimlerde uzman deneyimli bir avukat olan Virginia Goodman ile tanışır. Adrian, Virgina’ya yaşanan olayları en başından anlatmaya başlar. Fakat Virginia hikayede bazı tutarsızlıklar fark eder ve onu hikayesinin karanlık noktalarını açığa çıkarması için zorlar.

Contact (Mesaj)

Carl Sagan'ın aynı adlı romanından beyaz perdeye uyarlanan 1997 yapımı bir bilim kurgu filmi. Yönetmenliğini Robert Zemeckis yapmış ve başrollerini Dr. Eleanor Ann "Ellie" Arroway rolüyle Jodie Foster, Palmer Joss rolüyle Matthew McConaughey, Ulusal Güvenlik Müşaviri Michael Kitz rolüyle James Woods ve Dr. David Drumlin rolüyle Tom Skerritt oynamıştır.

Arroway, Vega yıldızından gelen bir sinyal keşfeder. Bu sinyal çözüldüğünde, yüksek teknolojili bir araç tasarım şablonu ortaya çıkmıştır. Bir truva atı ya da uzaklara gidilmesine olanak verecek bir uzay gemisi olma ihtimalleri dünya çapında tartışıldıktan sonra ABD hükûmeti aracı üretmeye karar verir.

 

The Thirteenth Floor  (13. kat)

  Sürekli beynimize işlenmeye çalışılan bir simülasyon içinde yaşadığımız konusu.

Josef Rusnak'ın yönettiği ve 1999 yapımı olan bir filmdir. Yapımcıları arasında Roland Emmerich'in de bulunduğu film, Daniel F. Galouye'un Simulacron-3 adlı romanından ve Rainer Werner Fassbinder'in Welt am Draht (World on a wire, Kablodaki Dünya) adlı Alman televizyonu mini dizisinden esinler taşır.

Douglas ve Whitney, son çalışmaları bir program yazılımını denemektedirler 13. kattaki ofislerinde. Bir similatör aracılığı ile Douglas, 1930’ların Los Angeles’ine giderek eşsiz bir macera yaşamaktadır. Ancak kendisi gerçek hayata döndüğünde tatsız bir süpriz onu beklemektedir. Şirketin kurucusu ve üretenlerin esin kaynağı şahsiyet Hannon Fuller öldürülmüştür. Dahası belleğinde boşluklar oluşan Douglas da esas şüphelidir.

Bu esnada ortaya çıkan gizemli güzel Jane, Hannon’un kızı olduğunu söyler. Bir süre sonra sanal ortam süreçleri, tuhaf olaylar ve gündelik yaşam arasındaki bağ bulanıklaşmaya başladığında, Douglas’ın en korkunç kabusunda bile görmek istemeyeceği bir şey gerçek olmaya başlayacaktır...

 

The Road (Yol)

 

Cormac McCarthy'nin gelecekteki kıyamet günlerini anlatan 2006'da Pulitzer Ödülü kazanan aynı isimdeki romanından uyarlanmış 2009 yapımı post-apokaliptik dram filmi. John Hillcoat tarafından yönetilen filmin senaryo yazarlığını Joe Penhall üstlenmiştir. Filmde başrolleri Viggo Mortensen ile Kodi Smit-McPhee paylaşmıştır. Film, Pensilvanya, Louisiana ve Oregon'da çekilmiştir.  

Kıyamet sonrası atmosferinde Amerika yangın yeridir. Bir baba ve oğlunun istikameti Amerika kıyılarıdır. Amerika’yı bir uçtan bir uca geçerken ellerindeki basit tüfekle yaşadıkları macerada esas problem zor hava koşullarında nereye gittiklerini bilmemeleri ve yollarına çıkan haydutlardır. Film bilim kurgu türünde olmasına rağmen Western türünde de öğeler taşımaktadır.

 

The Longest Ride (Seninle Bir Ömür)

 Boş vakit geçirmek için izlenebilir.

George Tillman Jr. tarafından yönetilen ve Craig Bolotin tarafından yazılan2015 yapımı Amerikan romantik drama filmidir. Nicholas Sparks'ın aynı adlı 2013 tarihli romanından uyarlanan filmde Britt Robertson, Scott Eastwood, Jack Huston, Oona Chaplin ve Alan Alda rol almaktadır.

Luke, eskiden şampiyonlukları olan bir boğa matadorudur ve eski parlak günlerine geri dönme arzusundadır. Sophia ise New York’un sanat camiasında hayallerinin işini kovalayan bir üniversite öğrencisidir. Luke ve Sophie’nin yolları bir şekilde kesişir ve ikisi de ideallerine ulaşmaya çalışırken ilişkileri çetin bir sınavdan geçer. Bu esnada kader ikisinin de karşısına Ira’yı çıkartır. Ira ve Ruth, Luke ve Sophia, zamanın ayırdığı, hayatları iç içe geçmeden önce pek de ortak noktası olmayan iki çifttir. Aşk, bilgelik ve deneyim içeren bir kutu eski mektupla, sevginin anlamını ve gerçek değerleri yeniden keşfeden Luke ve Sophia’nın sıra dışı aşk hikâyesini bize sunuyor.

 

Collide (Çarpışma)

ABD yapımı olan bu 4k filmin yönetmenliğini ve senaristliğini Mukunda Michael Dewil üstleniyor. Birbirlerinden tamamen alakasız olan üç çiftin; günün birinde yollarını tesadüfen kesişmesini konu alıyor. Her biri hayatlarında oldukça zorlu bir süreçten geçen bu üç çift, yollarının kesiştiği bu gecede büyük bir patlama yaşamak üzeredir. 

 

Mr Nobody (Bay hiçkimse)

   Çok kafa yorucu olasılıklar arasında gidip gelme.

2009 yapımı, Jaco van Dormael’in üçüncü uzun metrajlı filmi, kendi sözleriyle herkesin karşılaşabileceği sonsuz olasılıklar hakkında gerçekten de yüksek bütçeli deneysel bir film. Filmin başrollerinde Jared Leto, Diane Kruger, Rhys Ifans, Sarah Polley, Linh Dan Pham, Daniel Mays ve Natasha Little yer almaktadır.

Hafızası gittikçe zayıflayan dünyadaki son ölümlü 117 yaşındaki Nemo’nun üç ana aşkına, ailesinin boşanmasına ve ardından hayatının üç kritik kavşağında yaşadığı zorluklara atıfta bulunur: dokuz, on beş ve otuz dört yaşları. Bu kritik kavşakların her birinden çıkan alternatif yaşam yolları incelenir. Spekülatif anlatı, genellikle bu çağların her birinde farklı olası bir kararın hareketiyle yön değiştirir. Film doğrusal olmayan anlatı ve çoklu evren hipotez stilini kullanmaktadır.

 

Green Book (Yeşil Rehber)

  

Viggo Mortensen, Mahershala Ali, Linda Cardellini'nin oynadığı, yönetmenliğini Peter Farrelly'nin yaptığı 2018 çıkışlı Amerikan yapımı biyografik komedi-drama filmidir.

Yeşil Rehber, ünlü bir piyanist ve konser turu kapsamında onun şoförü olarak çalışan Tony’nin hikayesini anlatıyor. Tony Lip, Bronx’taki bir İtalyan Amerikan mahallesinde yaşamaktadır. Ünlü Afro-Amerikalı piyanist Dr. Don Shirley ise konser turu için hazırlanmaktadır. Ünlü müzisyen tur kapsamında Manhattan’dan güneye doğru birçok yere gidecektir. Kendisi ile şehir şehir gezecek bir şoför arayışında olan Shirley, bir süredir işsiz olan Tony’yi işe alır. Tony, yolculuk sırasında Afro-Amerikalılar için güvenli olan güzergahları kullanabilmek için “The Green Book” isimli kılavuzdan yardım alır. Dr Shirley ve Tony çıktıkları bu yolculukta ırkçılıkla, tehlikeyle ve beklenmedik nezaketle karşılaşır. İkili bu zorlu yolculuklarında farklılıklarını bir kenara bırakmak zorundadır.

 

The Revenant (Diriliş)

 Bizde olsa dalga geçirilir. Bir yara ile insanlar ölürken başrolümüzün başına gelenler pişmiş tavuğun başında gelmedi ama hala yıkılmadı ayakta :)

Alejandro G. Iñárritu'nun yönettiği, 2016 yılında gösterime giren biyografik western gerilim filmi. Senaryo Michael Punke'nin 2002'de yayınlanan aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Filmde sınır sakini Hugh Glass'ın (1780–1833) hayatından esinlenildi. Filmin oyuncu kadrosunda Leonardo DiCaprio, Tom Hardy, Will Poulter ve Domhnall Gleeson yer almaktadır.

1823 yılında kürk avcısı Hugh Glass (Di Caprio) sefer aramasında iken sonradan Dakota Territory olacak olan yerde ayılar tarafından vahşice saldırıya uğrar ve yaralanır. Yoldaşlarından John Fitzgerald (Hardy) Glass'ın genç yarı Kızılderili oğlunu öldürürken kendisini de soyar ve ölüme terk eder. Fakat Glass hayatta kalır ve kağnı ile 200 mil kadar gidip kendisine ihanet edeni bulmak ve oğlunun intikamını almak için arayışta bulunur.

 

Ready Player One

 Boş vakitlik

Ernest Cline'ın aynı adlı romanından uyarlanan 2018 yapımı Amerikan bilimkurgu aksiyon filmidir. Film, Steven Spielberg tarafından ortak yapımcılığı ve yönetmenliği üstlenilmiş, Cline ve Zak Penn tarafından yazılmış ve başrollerinde Tye Sheridan, Olivia Cooke, Ben Mendelsohn, Lena Waithe, TJ Miller, Simon Pegg ve Mark Rylance yer almaktadır.

Film, insanlığın büyük bir kısmının gerçek dünyadan kaçmak için sanal gerçeklik simülasyonu olan OASIS'i kullandığı 2045 yılında geçmektedir. Genç bir yetim, kazananın OASIS'in mülkiyetini vaat eden bir yarışmaya dair ipuçları bulur ve müttefikleriyle birlikte kötü bir şirket bunu başaramadan yarışmayı tamamlamaya çalışır.

 

Man From Earth (Dünyalı)

 Taş devrinden başlayarak hıristiyanların gözünden dünya tarihini sorgulayan bir konu. Saçma geldi bana açıkçası.

2007 ABD yapımı dramatik bilimkurgu filmi. Senaryosunu Jerome Bixby'nin yazdığı filmin yönetmeni Richard Schenkman'dır. Filmin önemli rollerinde David Lee Smith, William Katt, Richard Riehle ve Tony Todd oynamışlardır.

Üniversitede başarılı bir tarih profesörü olan John Oldman (David Lee Smith) ortada hiçbir neden yokken aniden istifa edip gitmeye hazırlanırken, veda etmek için evine gelen meslektaşları ondan bir açıklama yapmasını isterler. Önceleri suskun kalan Oldman büyük ısrar ve baskılar karşısında arkadaşlarına hikâyesini anlatmaya başlar. Yaklaşık 14.000 yıldan beri yaşayan ve hiç yaşlanmayan bir ölümsüzdür. Ortaya attığı bu iddia arkadaşları tarafından sorgulanacak ve hepsi John’un delirmiş ya da kendilerini sınıyor ya da en kötüsü doğruyu söylüyor olma ihtimalleri arasında gidip geleceklerdir.

 

Good Will Hunting (Can Dostum)

 Sorunlu zeki çocuğumuz ve onunla iletişim kurabilmeyi başaran profesörümüz. Birbirlerini iyileştirmeleri filan.

1997 yapımı senaryosunu Matt Damon ve Ben Affleck'in yazdığı, başrollerinde Robin Williams ile birlikte oynadıkları Oscar ödüllü filmdir.
Film, fotografik hafızaya sahip yoksul bir gencin yerlerini sildiği üniversitenin profesörü Sean McGuire'la kurduğu dostluğu anlatıyor. South Boston'lı 20 yaşındaki Will Hunting, hapisten yeni çıkmış kendi kendine matematik öğrenmiş bir dehadır. MIT'de temizlik işçisi olarak çalışır ve boş zamanlarını arkadaşları Chuckie, Billy ve Morgan ile içerek geçirir. Profesör Gerald Lambeau, mezuniyet öğrencileri için bir meydan okuma olarak zor bir kombinasyon matematiği problemi siyah tahtaya yazdığında, Will sorunu anonim olarak çözer, öğrencileri ve Lambeau'yu şaşkına çevirir.

1film 1 kitap: Bitmeyen Kavga, John Steinback

Bitmeyen Kavga (In Dubious Battle), John Steinbeck'in 1936 yılında yayımlanan ve sosyal adalet, işçi hakları ve toplumsal mücadelenin derinlemesine işlendiği bir romanıdır. Steinbeck’in, özellikle işçi sınıfının ve onların yaşadığı zor şartların anlatıldığı ilk büyük eserlerinden biri olan bu roman, toplumun marjinalleşmiş kesimlerinin mücadelesini odak noktasına alır. Kitap, işçilerin ve emekçilerin haklarını savunma çabalarını dramatize ederken, sınıf mücadelesinin ve toplumda var olan adaletsizliğin güçlü bir eleştirisini sunar.

Yazar, “Bitmeyen Kavga”da sadece bir grevi anlatmaz; güçlü bir şekilde işçilerin ve tarım işçilerinin yaşadığı zorlukları anlatırken, toplumsal adaletsizliğe karşı duyulan öfkeyi ve değişim isteğini açıkça ortaya koyar.  Aynı zamanda insanları birbirine bağlayan güçlü bir amacın, bireysel ve toplumsal dönüşümdeki rolünü vurgular. Bir idealizmin ve kolektif mücadelenin eleştirisini sunarken mücadele edenlerin ve mücadelenin ne kadar acı verici ve yıkıcı olabileceğini gösterir. Bireysel mücadele ile kolektif hareket arasındaki denge, bazı karakterler için ağır bir bedel ödemeyi gerektirir. Karakterler, büyük bir değişim ve idealist bir amaca doğru ilerlerken çok büyük bedeller öder. Ancak, bu süreçte onların ne kadar "insanlaştıkları" da görülür. İşçi sınıfının mücadelesinin ekonomik açıdan bir yaşam mücadelesi olmasının yanında duygusal ve etik bir boyutu olduğu gösterilirken, karakterlerin kişisel zaafları ve zaferleri ile toplumsal mücadelenin arasındaki çizgi sorgulanır.

John Steinbeck, derin bir empati ile karakterlerine yaklaşır ve okuru, toplumsal yapının baskıları altında ezilen ve sistemin adaletsizliğinden kurtulmaya çalışan insanlara dair bir perspektife sahip olmaya davet eder.

 

Kitap Özeti:

Bitmeyen Kavga, Kaliforniya'daki bir meyve bahçesinde çalışan tarım işçilerinin greve gitmelerini anlatan bir öyküye sahiptir. İdealist ve bir şeyleri değiştirme isteği ile yanıp tutuşan genç Jim Nolan bir sosyalist gruba katılır. Grup üyelerinden Mac McLeod ile elma bahçesindeki işçilerin başlatacakları bir greve mücadelesine katılır. Kitap, Jim’in, işçilerin hakları için mücadele eden bir lider haline gelmesini ve onun bu süreçteki kişisel dönüşümünü takip eder. Mac, greve giden işçileri organize etmek ve onları sisteme karşı birleştirmek için önemli bir rol üstlenir. İki karakter de, işçi sınıfını daha büyük bir mücadeleye yönlendirmek amacıyla stratejiler geliştirirler.

 

Roman, Jim ve Mac’in liderliğindeki işçilerin grev sırasında karşılaştıkları sert polis müdahalesi, baskılar ve karşıt gruplarla çatışmaları etrafında şekillenir. Steinbeck, grevin ve işçi mücadelesinin nasıl bir dönüşüm sürecine yol açtığını, işçilerin hem toplumsal hem de bireysel olarak nasıl değiştiklerini derinlemesine inceler. Kitap, yalnızca işçi haklarını savunma mücadelesinin hikayesi olmanın ötesine geçerek, aynı zamanda insanların ideallerine ne kadar bağlı kalabileceğini, bir amaç uğruna nasıl fedakârlık yapabileceklerini ve her şeyin bir bedeli olduğuna dair derin bir anlatı sunar.

Bitmeyen Kavga, Sınıf mücadelesi, adaletsizlik ve baskı, idealizm ve fedakarlık, kolektif mücadele ve dayanışma, değişim ve insan doğası, sosyal adalet ve sınıf mücadelesi üzerine güçlü bir roman olup, Steinbeck’in toplumsal sorunlara olan duyarlılığını ve bu sorunları edebi bir dille işlerken kullandığı derinlikli anlatımı gösterir. Hem bireysel mücadeleyi hem de toplumsal hareketlerin gücünü anlatan bu eser, aynı zamanda insanlık durumunun evrensel bir eleştirisini sunar. İşçi sınıfının hakları için yapılan mücadele, yalnızca bir dönemsel olay değil, tüm zamanlar için geçerli bir temadır.

FİLM:

Gösterime giriş tarihi: 2017 (ABD)
Yönetmeni: James Franco
Öykü: John Steinbeck
Yapımcılar: James Franco, Iris Torres, Vince Jolivette, Andrea Iervolino, Scott Reed, Monika Bacardi, Ron Singer
Senaryo: Matt Rager
Yapım şirketleri: Rabbit Bandini Productions, Ambi Pictures, Aperture Media Partners
Oyuncular: James Franco, Nat Wolff, Josh Hutcherson, Vincent D'Onofrio, Robert Duvall, Selena Gomez, Keegan Allen, Ed Harris, Bryan Cranston, Sam Shepard, Zach Braff

 

Film, kitaba göre değişiklikler içeriyor ve açıkçası ben kitaba daha bağlı kalınmasını tercih ederdim. Dick karakteri yerine Vera’nın olması, Lisa London karakterinin kullanımı gibi… filmin sonu ile kitabın sonu arasındaki fark konusunda ise tam bilemiyorum. Sanırım ikisi de oldukça etkili dramatik bir son olmuş.

 

Bazı eleştirmenler, dramatik yapının ve temaların derinliğinin filmde tam olarak hissedilmediğini belirtmişler ve filmdeki diyalogların ve karakterlerin bazen yüzeysel kaldığını ifade etmişlerdir.

Diğer yandan, James Franco’nun yönetmenlik ve oyunculuk açısından güçlü bir performans sergilediği de vurgulanmıştır. Franco, karakterlerin içsel çatışmalarını ve mücadelesini aktarırken, çok fazla dramatik patlama yerine, daha sakin ama etkili bir anlatım tercih etmiştir.

Film, dönemin atmosferini yansıtmak için nostaljik ve gerçekçi bir sinematografi kullanır. Yönetmen James Franco, tarım işçilerinin mücadele ettiği geniş, açık alanları, zorlu yaşam koşullarını ve kasvetli çevreyi vurgulayan bir görsel dil kullanır. Bu görsellik, filmdeki temalarla uyumlu olarak, işçilerin yaşadığı yoksulluğu ve zorlukları vurgular. Franco'nun sinematografik yaklaşımı, Steinbeck'in orijinal romanındaki atmosferi filme taşırken, zaman zaman kasvetli ama etkileyici bir estetik oluşturur.

James Franco, Jim Nolan karakteriyle, genç ve idealist bir karakterin toplumsal mücadelenin içinde nasıl bir dönüşüm geçirdiğini etkili bir şekilde canlandırır. Franco, Jim'in içsel çatışmalarını ve dönüşümünü güçlü bir şekilde ekrana yansıtarak, karakterin gelişimini başarıyla sunar. Mac McLeod karakterini canlandıran Robert Duvall, deneyimli bir işçi hakları savunucusu olarak karşımıza çıkar. Duvall, karakterine derinlik katarak, Mac’in içsel motivasyonlarını ve liderlik yeteneklerini ortaya koyar. Natasha Lyonne ve Vincent D'Onofrio gibi güçlü oyuncular da filmde çeşitli rollerde yer alarak, karakter çeşitliliği ve derinliği sağlarlar.

 

"Parfümün Dansı" Tom Robbins

“Parfümün Dansı (Jitterbug Perfume)” Tom Robbins'in 1984 yılında yayımlanan en ünlü eserlerinden biridir. Absürdizm, felsefi derinlik ve mizahi bir anlatım tarzı ile dikkat çeken bu roman, okurlara hayatın anlamı, ölümsüzlük ve zamanın doğası üzerine düşündüren bir yolculuk sunar. Yazar, eserinde geçmiş ve geleceği, gerçek ve hayalîyi, insanın içsel dünyası ile evrenin sırlarını harmanlayarak hayal gücünü sonuna kadar zorlar.

 

Konu Özeti

“Parfümün Dansı”, dört ana hikâyenin kesiştiği bir yapıya sahiptir. Bu hikâyeler zaman, mekân ve karakterler arasında geçiş yaparak birbirine bağlanır. Temelde insanın ölümsüzlük arayışı ve bunun getirdiği sonuçlar etrafında döner.

1. Alobar’ın Hikayesi: Orta Çağ'da Avrupa’nın kuzeyindeki bir bölgede hüküm süren Alobar, ölümsüzlük arzusuyla yola çıkan bir kraldır. Ölümün peşini bırakmamak için kaçan Alobar, zaman içinde yaşamı sürekli olarak uzatmanın ve bunun bedellerinin peşinden gider. Alobar'ın yolculuğu, onu farklı kültürlere ve bilgeliğe, hatta zamanın ötesine taşır. Bu arayış, yaşamın geçiciliği ve ölümsüzlük fikri üzerine derin sorgulamalar yapmasına neden olur.

2. Priscilla’nın Hikayesi: Günümüzde yaşayan Priscilla, Seattle'da garsonluk yapan, parfüm yapımına aşık bir kadındır. Priscilla, parfümün yaratıcı gücüne dair mistik bir bağlantı kurar. Alobar’ın hikâyesi ile tesadüfen kesişen Priscilla, parfümün ölümsüzlükle nasıl bir bağ kurduğunu çözmeye çalışır.

3. Parfümün Yapılması: Romanın merkezinde, ölümsüzlüğü sağlayacak olan gizemli bir parfümün yaratılması yatar. Bu parfüm, doğru bir şekilde yapıldığında ölümsüzlük sağlayacak bir güce sahiptir. Parfümün yapımı, hayatı ve ölümü anlamaya yönelik derin bir sembol haline gelir.

4. Jitterbug Dansı: Kitapta "Jitterbug" adlı bir dans yaşamın enerjisini, coşkusunu ve hareketliliğini simgeler. Dans, insanların hayatta karşılaştığı engelleri ve karmaşayı bir yandan kutlarken, diğer yandan evrensel yaşam döngüsüne dair anlamlı bir mesaj taşır.

 

Temalar

1. Ölümsüzlük ve Anlam Arayışı: Romanın en belirgin temalarından biri, insanın ölümsüzlük arzusudur. Alobar’ın ölümsüzlük peşinde koşarken yaşadığı içsel çatışmalar ve bu yolculuğun getirdiği sorular, Robbins'in hayatın anlamını sorgulamasını sağlar. Ölümsüzlük arzusunun aslında bir hüsran ve yalnızlık kaynağı olabileceğini gösterir.

2. Hayat, Ölüm ve Yeniden Doğuş: Parfümün Dansı, yaşamın döngüsel yapısını sorgular. Ölüm bir son değil, bir yeniden doğuşun başlangıcı olarak ele alınır. Robbins, yaşamın geçici güzelliklerini kutlayarak, ölümsüzlüğün anlamını sorgular.

3. Parfüm ve Kokunun Gücü: Parfüm, bu romanda bir metafor olarak kullanılır. Parfüm sadece bir lüks ya da kozmetik ürün değil, ruhsal bir bağlantı aracı olarak öne çıkar. Robbins, kokunun duygusal ve manevi bir bağ kurma gücüne sahip olduğunu anlatır.

4. Absürdizm ve İlahi Olan: Robbins, absürdizmin sınırlarında dolaşırken, ciddi felsefi sorulara mizahi bir biçimde yaklaşır. Karakterlerin çoğu, dünyayı ve hayatı absürd bir şekilde kabul ederken, derin bir anlam arayışına girer. Bu çelişki, romanın hem eğlenceli hem de düşündürücü olmasını sağlar.

Yazarın Üslubu

Tom Robbins, Parfümün Dansında dil ve anlatım bakımından alışılmadık bir özgürlüğe sahiptir. Yazar, mizahı, edebi zenginliği ve bolca kullandığı metaforlarla anlatımını güçlendirir. Anlatı sırasında zaman zaman felsefi sorulara dalan, kelimeleri oyun haline getiren ve oldukça stilize edilmiş bir dil kullanır. Robbins'in üslubu, okuru hem güldürür hem de derin düşüncelere sevk eder.

Roman, kurgusal açıdan çoğu zaman yerleşik düzene karşı bir başkaldırı niteliği taşır. Absürd karakterler ve alışılmadık olaylar, okuru rahat bırakmaz, fakat aynı zamanda hayatın ne kadar karmaşık ve sürprizlerle dolu olduğunu da hatırlatır. Robbins, okura hayatın çok katmanlı yapısını kabul etmesi gerektiğini anlatırken, bunu eğlenceli bir biçimde sunar.

Karakterler

Romanın karakterleri, toplumsal normlara, geleneklere ve tabu olan şeylere karşı bir tür isyanı temsil eder. Geçmişin bir figure olarak Alobar’ın ölümsüzlük arayışındaki isyanı, yaşamı ve ölümün anlamını keşfetme adına geleneksel sınırlara karşı çıkma çabasıdır. Priscilla ise modern dünyanın bir yansımasıdır; arayışları daha yerel ve somut olsa da, o da bir anlam arayışındadır. Priscilla’nın parfüm yolculuğu kadınlık, cinsellik ve kadın bedeninin toplumsal yargılarla olan ilişkisini sorgular. Bu, karakterlerin bireysel özgürlük ve benliklerini bulma arayışlarını simgeler.

Robbins'in karakterleri, hem sıradan hem de olağanüstü özellikler taşır ve bu da onların derinlikli ve gerçekçi olmasını sağlar.

 

Genel Değerlendirme

Robbins'in en başarılı eserlerinden biri olarak kabul edilen Parfümün Dansı, hem derin felsefi sorgulamalar sunar hem de hayatın absürd yönlerini neşeli bir şekilde ele alır. Roman, hayatın geçici doğasına dair önemli dersler verirken, okuru eğlendirir.

Kitabın ana sembollerinden parfüm, sadece bir koku maddesi olarak değil, aynı zamanda insanın duygusal ve manevi deneyimlerini yansıtan bir araç olarak karşımıza çıkar. Parfüm, hayatta kalma, yaşamın anlamını arama ve ölümsüzlük temalarını temsil eder. Alobar’ın ölümsüzlük arayışıyla bağlantılı olarak, parfümün doğru karışımı, ölümsüzlüğün anahtarıdır. Kokuların hatıraları ve duyguları canlandırma gücü de, insanın geçmişiyle kurduğu ilişkileri ve yaşadığı deneyimleri sembolize eder. Koku, sadece bir fizyolojik algı olmanın ötesinde, roman boyunca duygusal ve manevi bir bağ kurmanın aracı olarak kullanılır. Parfüm, kokular, ferahlatıcı ve eski hatıraları canlandırma gücüne sahiptir. Robbins, parfümün gücünü, insanların derin duygusal halleriyle bağlantılı bir araç olarak keşfeder. Kokular, anıları hatırlatır ve insanın geçmişiyle, kimliğiyle olan bağını sembolize eder.

Zamanın döngüsel yapısı, kitabın bir diğer önemli sembolüdür. Alobar’ın ölümsüzlük arayışı, zamanın durdurulamaz ilerleyişine karşı bir direniştir, ancak zamanın doğal döngüsüne karşı çıkan bu çaba, sonunda onun hayatını zora sokar. Robbins, zamanın akışını bir nehir gibi görür ve bu akışa karşı gelmenin bedelini tartışır. Hayat ve ölüm arasındaki döngüsel ilişki, ölümsüzlük peşindeki karakterlerin, yaşamak ve ölmek arasındaki dengeyi bulma çabalarını sembolize eder. Doğa, hem bir yaşam kaynağı hem de insanın kendisini tanıdığı, evrensel bağlarla kurduğu bir alan olarak yer alır. Alobar’ın ölümsüzlük yolculuğu sırasında doğaya olan bağlılığı, insanların evrendeki yerini keşfetmeleri açısından önemlidir. Yeryüzü, insanın ve tüm canlıların bir parçası olduğu dev bir döngüyü sembolize eder. Doğaya karşı duyulan saygı, ölümsüzlük ve hayatta kalma arzusunun ötesinde, yaşamın özüyle bağlantı kurmayı ifade eder.

Ölümsüzlük, yalnızca fiziksel bir durumdan ziyade bir sembol olarak ele alınır. Alobar’ın ölümsüzlük arayışı, hayatın anlamını, zamanın geçici doğasını ve ölümün kaçınılmazlığını sorgulamaya yöneliktir. Robbins, ölümsüzlük arzusunun gerçekte bir anlam arayışını ve evrensel gerçeklere karşı duyulan bir korkuyu temsil ettiğini gösterir. Bu sembol, hem bireysel hem de toplumsal bağlamda insanın ölüm korkusuyla yüzleşmesini ve kaçma çabalarını simgeler.

Roman, karma (neden-sonuç yasası) ve yaşamın felsefi yönlerini irdeler. Karakterlerin yaşadığı her deneyim, bir nevi onların geçmişlerinin ve seçimlerinin bir yansımasıdır. Karma, sembolik olarak, her eylemin bir bedeli olduğunu ve insanın kendi yaşam yolunu ve anlamını seçme sorumluluğunu taşıdığını gösterir.

1 film 1 kitap

BETON, THOMAS BERNHARD

Avusturyalı yazar Thomas Bernhard'ın Beton (1982) adlı kara mizahla yoğrulmuş ve derin bir içsel yolculuğu anlatan çarpıcı romanı, obsesif ve eleştirel bir bakış açısına sahip anlatıcısı Rudolf’un, Bach üzerine yazmayı planladığı bir müzik makalesini tamamlayamaması ve zihinsel bir tıkanıklık içinde sıkışıp kalması etrafında şekillenir.

Kitap, Bernhard'ın topluma, sanata, hastalığa ve yalnızlığa yönelik keskin eleştirileriyle örülüdür. Rudolf’un sürekli ertelediği yazma süreci, yazarın yaratıcı sancılarına ve toplumla olan çatışmasına ironik bir dille ışık tutar. Anlatıcının yalnızlığı ve karamsarlığı, Bernhard’ın diliyle daha da derinleşir; sürekli iç monologlar, okuyucuya hem karakterin içsel karmaşasını hem de yazarın toplumsal eleştirilerini iletir. Beton, varoluşsal sorgulamaları ve sanatçının yaratma sürecini inceleyen etkileyici bir yapıt olarak öne çıkar.

"Zamanla evim olan bu mezara saplanıp kaldım. Sabahlan mezarda uyanıyor ve bütün gün mezarda oradan oraya koşuyor ve akşamları da bu mezarda uykuya yatıyorum."

"Sen yaşayanlardan korktuğun için, diyor, en ufak bir hamle yapmaya istekli olmadığın için, insanın yaşayan insanlarla uğraşmak istemesi için gereken hamlede bulunmadığın için. Burada mezardan başka bir şey olmayan evinde oturuyor ve ölülerle uğraşıyorsun..."

"Dünya her şeyi karşılayacak kadar zengindir gerçekten, ama bunu dünyayı yöneten politikacılar tamamen bilinçli olarak engelliyorlar. Yardım çığlıkları atıyorlar ve her gün milyarları silah için harcıyorlar ve utanmıyorlar."

BATI CEPHESİNDE YENİ BİR ŞEY YOK

Orijinal adı Im Westen nichts Neues

Yönetmen Edward Berger

Senarist Ian Stokell, Lesley Paterson

Oyuncular: Felix Kammerer, Albrecht Schuch, Aaron Hilmer

Alman yazar Erich Maria Remarque’nin henüz 18 yaşındayken katıldığı Birinci Dünya Savaşı'ndaki acı deneyimlerini oldukça çarpıcı biçimde kaleme aldığı ilk ve en tanınmış eseri olan Garp Cephesinde Yeni Bir Şey Yok (1929) adlı kitabından 2022 yılı uyarlaması. 

Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok, Birinci Dünya Savaşı sırasında Batı Cephesi'nde savaşan bir Alman askerinin hikayesini konu ediyor. Savaşın ilk günlerinde coşkuyla siperlerde yer alan Paul ve silah arkadaşları, savaş devam ettikçe kendilerini korku ve büyük bir çaresizliğin içinde bulur. Savaşı politikacılar başlatır, askerler savaşır, gençlerse ölür. Askerlerin cephedeki içler acısı durumu, ölümle yüz yüze geçen her anları ve cephe arkasında savaşı başlatanların, üst rütbelerin rahat ve lüks ortamlarda savaşı kontrol etme çabaları... Dünyanın bilinen en eski tarihinden bugüne ise hiçbir şeyin değişmemiş olması. 

Aşırıcılar, Arrietty'nin Gizli Dünyası

Aşırıcı Arriety (借りぐらしのアリエッティkari-gurashi no Arietti)

Yönetmenliğini Hiromasa Yonebayashi'nin üstlendiği "Aşırıcılar" (The Secret World of Arrietty), Studio Ghibli imzasıyla 2010 yılında Japonya’da vizyona girdi. Film, İngiliz yazar Mary Norton’ın ünlü çocuk romanı "The Borrowers"tan uyarlanmıştır ve minik insanların gizli dünyasını büyüleyici bir görsellikle izleyicilere sunar. Ghibli filmlerinin klasik doğa ve insan ilişkisini, bu filmde de sadelik ve estetikle buluşturan yönetmen Yonebayashi, izleyiciyi bu masalsı dünyaya çeker

Film, küçük bir aile olan Saatçilerin (Arrietty ve ailesi) hikayesini anlatır. İnsanların fark etmediği bir köşede, minik "aşırıcılar" olarak bilinen bu aile, insanların evlerinde gizlice yaşar ve hayatta kalmak için ihtiyaç duydukları küçük eşyaları “ödünç” alırlar. Aile, yaşamını insanların dünyasından izole bir şekilde sürdürmeye çalışsa da, evdeki hasta bir çocuk olan Sho, Arrietty'i fark eder ve onunla bir dostluk kurmaya çalışır.

Ancak Arrietty'nin ailesi, insanlarla temas kurmanın aşırı tehlikeli olduğuna inanır. Çünkü insanlar onları fark ettiğinde, hayatları sonsuza kadar değişebilir. Hikaye, Sho ve Arrietty arasındaki bu temasa odaklanır; biri yaşamının sonlarına yaklaşan bir insan çocuğu, diğeri ise kendisini korumak zorunda olan minik bir varlık.

Temalar ve Mesajlar

Farklılıklar ve Kabul:  Arrietty ve ailesi, insanlardan çok küçük, farklı ve gizemli bir varoluşa sahiptir. İnsanların onları keşfetmesi tehlike yaratır; bu da filmde farklı olanın ötekileştirilmesi ve korunmaya çalışılmasına dair bir metafor yaratır. Film, bu farklılıklara rağmen dostluk ve anlayışın mümkün olduğunu, birbirini anlamaya çalışan iki dünyanın da aynı evrende var olabileceğini gösterir.

Doğa ve İnsan İlişkisi: Ghibli filmlerinin klasik bir teması olarak doğa ve insan ilişkisi, "Aşırıcılar"da da dikkat çeker. Arrietty’nin yaşadığı dünya, doğanın bir parçasıdır; küçük dallar, yapraklar, su damlacıkları onun dünyasında devasa ve hayati unsurlar haline gelir. İnsanların doğaya ve çevrelerine nasıl duyarsızca zarar verdiklerini görmek, filmde ince bir şekilde işlenmiştir. Arrietty ve ailesinin hayatta kalma çabaları, insanın doğa üzerindeki etkisini sorgulatır.

Yalnızlık ve Arkadaşlık: Sho'nun hikayesi, yalnızlık teması üzerine kuruludur. Hasta ve kırılgan bir çocuktur, ailesiyle arası mesafelidir ve hayatındaki çoğu şey ona umutsuz görünmektedir. Arrietty ile tanışması, Sho’nun yalnızlığını hafifletir ve ona umut getirir. Film, iki yalnız ruhun birbirini bulmasının dokunaklı bir anlatımıdır.

Görsellik ve Estetik

Studio Ghibli’nin her zamanki gibi yüksek kalitedeki animasyonları, "Aşırıcılar"da da dikkat çeker. Arrietty ve ailesinin dünyası, son derece detaylı ve estetikle dolu bir şekilde yaratılmıştır. Minik bir düğmenin sandalye, bir tohumun gıda, bir su damlasının devasa bir küre olarak gösterildiği bu dünyada, renk paleti ve arka plan tasarımları doğal ve huzur verici bir atmosfer yaratır.

Yavaş tempolu anlatı, izleyiciyi bu büyüleyici evrene adım adım çeker ve filmin estetiği izleyiciye huzurlu bir deneyim sunar. Çevresel sesler ve müzik kullanımı da Ghibli filmlerine özgü bir duyusal zenginlik katar. Özellikle Arrietty'nin yaşadığı dünya, izleyiciyi küçücük bir dünyada devasa bir maceraya çıkarır.

Karakterler

Arrietty: Arrietty, cesur, meraklı ve enerjik bir genç kızdır. Dünyayı keşfetme arzusu, onu ailesinden farklı kılar. Film boyunca büyüyüp olgunlaşan Arrietty, izleyicilere korkularının üstesinden gelmenin ve kendi kimliğini bulmanın önemini öğretir.

Sho: Sho, ciddi bir kalp rahatsızlığı olan yalnız bir çocuktur. Arrietty ile kurduğu bağ, onun hayata tutunma arzusunu yeniden canlandırır. Sho'nun film boyunca geçirdiği değişim, seyirciye umut ve dayanışma mesajı verir.

Aile ve Toplum: Arrietty’nin ailesi, geleneklere sıkı sıkıya bağlıdır ve insanların varlığı konusunda büyük bir temkin gösterirler. Bu, aslında toplumun genel olarak bilinmeyene karşı nasıl bir savunma mekanizması geliştirdiğinin bir yansımasıdır. Arrietty’nin ailesi, toplumun baskıcı kurallarına boyun eğse de, Arrietty bu sınırları zorlamaya çalışır.

Filmin Duygusal Derinliği

"Aşırıcılar", dışarıdan basit bir çocuk hikayesi gibi görünse de, derin bir duygusal katman sunar. Sho'nun hastalığı ve yalnızlığı, Arrietty'nin keşfetme arzusu ile birleştiğinde, film evrensel duygulara hitap eder. Filmdeki dramatik anlar, izleyiciyi düşündürürken aynı zamanda duygusal olarak da bağ kurmalarını sağlar. Arrietty’nin ailesinin güvende kalma arzusu ve Sho’nun hayatına tutunma çabası, büyük bir duygusal gerilim yaratır.

"Aşırıcılar" (The Secret World of Arrietty), masalsı atmosferi, etkileyici görselleri ve derin temalarıyla dikkat çeken, her yaştan izleyiciye hitap eden bir Studio Ghibli filmidir. Film, farklı olanla kurulan dostluğun, doğanın hassas dengelerinin ve yaşamın kırılganlığının altını çizer. Sade anlatımı ve detaylara olan dikkatle, izleyiciyi hem huzurlu hem de düşündürücü bir sinema deneyimine davet eder.

R.U.R. (Rossum's Universal Robots)

Karel Čapek'in 1920'de yazdığı "R.U.R. (Rossum's Universal Robots)", bilimkurgu türünün en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir. Çapek, bu oyunuyla modern anlamda "robot" kavramını edebiyata kazandırmış ve teknolojinin insan üzerindeki etkileriyle ilgili derin düşünceler ortaya koymuştur. 

Kitapta robotlara yüklenen anlamın yanında günümüzde tartışılan makinelerin, yapay zekanın, insanı ele geçirmesi tartışmasının ilk örneği belki de.

Kitabın Özeti

Karel Čapek'in R.U.R. oyunu, Rossum adlı bir bilim adamının, canlı insanlardan ayırt edilemeyecek şekilde yapay insanlar (robotlar) üreten bir fabrika kurmasıyla başlar. Rossum’un amacı, insanoğlunun yapması gereken tüm işleri robotlara devredip insanları fiziksel emek ve acılardan kurtarmaktır. Zamanla robotlar dünyanın dört bir yanına yayılır ve insanlar iş gücünden tamamen kurtulurken, sosyal ve ekonomik yapılar değişmeye başlar.

Ancak, olaylar, robotların bir noktada isyan etmeye başlamasıyla kontrolden çıkar. İnsanlığa hizmet etmek için tasarlanmış olan robotlar, kendi varlıklarının anlamını sorgulamaya ve insanları ortadan kaldırmaya karar verir. Bu gelişme, sonunda insan ırkının yok olmasına ve robotların dünyayı ele geçirmesine yol açar. Ancak oyunun sonunda robotlar, insan olmanın ne anlama geldiğini anlamaya çalışır.

Ana Temalar ve Motifler

Teknolojinin ve Bilimin Kötüye Kullanılması: R.U.R.'de, bilim ve teknolojinin sınırsız ilerlemesiyle ortaya çıkan tehlikelere dikkat çekilir. Rossum'un robotları başlangıçta insanoğlunun faydası için yaratılmışken, sonunda bu teknoloji insanlığın sonunu getirir. Çapek, insan kontrolünden çıkan teknolojinin ne kadar büyük bir tehdit oluşturabileceğini gösterir.

İnsan Olmanın Anlamı: Robotlar başlangıçta duygusuz makineler olarak yaratılmıştır, ancak zamanla insanlara özgü düşünceler ve duygular geliştirmeye başlarlar. Bu, “insan” olmanın gerçekten ne anlama geldiği sorusunu gündeme getirir. İnsanlar mı daha çok insan, yoksa robotlar mı? Bu tema, yapay zeka ve transhümanizm gibi modern konulara dair erken bir öngörü niteliğindedir.

Emek ve Sömürü: Robotlar, iş gücünün yerine konulan birer makine olarak görülür ve bu açıdan işçi sınıfının bir temsilidir. Oyun, kapitalist düzenin iş gücünü nasıl sömürdüğüne dair güçlü bir alegoridir. Rossum’un robotlarının ucuz iş gücü olarak kullanılması, sanayi devrimi ve modern kapitalizmin eleştirisidir.

İsyan ve Devrim: Robotların insanlara karşı isyanı, baskı altında tutulan bir sınıfın sonunda ayaklanarak kontrolü ele geçirmesine dair evrensel bir hikayedir. Çapek, bu isyanı dramatik ve felsefi bir açıdan ele alarak, insan doğasının ve toplumun sınırlarını araştırır.

Karakter Analizleri

Domin:

Fabrikanın yöneticisi olan Domin, robotları dünya genelinde yaygınlaştırma ve insanları iş gücünden kurtarma idealine sahiptir. Ancak, Domin'in bu ilerici düşüncesi, sonuçta insanlık için bir felakete dönüşür. Domin karakteri, teknolojik ilerlemenin sınırlarını sorgulayan bir figürdür.

Helena:

Oyundaki en insani karakterlerden biri olan Helena, robotların insanlar gibi hissetmelerini ve düşünmelerini sağlayacak değişikliklerin yapılmasını savunur. Ancak bu insaniyet çabası, robotların isyanına katkıda bulunur. Helena, duygusal ve ahlaki bir karşıtlık oluşturarak, oyunun felsefi sorgulamalarında merkezi bir rol oynar.

Robotlar (Primus ve Helena): 
Robot karakterleri oyunun sonlarına doğru insanlık ile robotların arasındaki ince çizgiyi simgeler. Primus ve Helena, oyunun son sahnelerinde "insan" kavramını yeniden tanımlarlar. Onların ilişkisi ve duygusal evrimi, insan olmanın salt biyolojik ya da mekanik bir durum olmadığını, bir varoluş biçimi olduğunu gösterir.

Felsefi ve Toplumsal Yorumlar

R.U.R., modern toplumun teknolojik bağımlılığı ve insan hayatının anlamını sorgulayan felsefi derinliklere sahiptir. Çapek, insanın yarattığı teknolojinin, bir noktada yaratıcısını alt edebileceğini öngörmüştür. Robotların isyanı, bir tür ilahi adalet ya da doğanın dengesinin yeniden kurulması gibi okunabilir.

Aynı zamanda, oyun, dönemin sosyalist ve kapitalist çatışmalarına da bir yorum getirir. Robotların bir iş gücü olarak kullanılması ve sonunda isyan etmeleri, proletarya sınıfının yükselişi ve sınıf mücadelesinin bir metaforudur. Çapek'in, insanın kendi kaderini tayin etme isteği ile bu kaderin teknoloji tarafından nasıl kontrol edilebileceğini göstermesi, eseri zamansız kılar.

Sonuç Olarak

R.U.R., yalnızca bilimkurgu tarihinin değil, dünya edebiyatının da önemli yapı taşlarından biri olarak kabul edilir. Çapek'in bu eseri, insan-doğa-teknoloji ilişkisini sorgulayan felsefi bir derinliğe sahiptir ve bugünün yapay zeka tartışmalarına ışık tutar. Kitabın öngördüğü distopik gelecek, insanlık için hem bir uyarı hem de teknolojinin dikkatle yönetilmesi gerektiğine dair bir çağrıdır.